Opgenomen worden in een verpleeghuis is een ingrijpend gebeuren dat veel doet met de zingeving van wie het overkomt: wie ben ik nog? Gaan werken in een verpleeghuis is daarentegen vaak een bewuste keus, die alles te maken heeft met de eigen zingeving: van betekenis willen zijn voor anderen. In dit onderzoek staat de vraag centraal wat het in de praktijk van alle dag voor mensen betekent om binnen de setting van een verpleeghuis op elkaar aangewezen te zijn.
Wisselwerking zorgvrager en zorgverlener
Het onderzoek laat zien dat zinvolle zorg alles te maken heeft met de wisselwerking in de zorgrelatie: binnen het verpleeghuis zijn het toch vooral mensen die steun hebben aan elkáár. Bewoners en cliënten willen als mens gezien worden die zelf ook iets voor anderen kunnen betekenen. Zorgverleners willen vanuit hun hart werken en voldoening ervaren in het contact. Dat maakt het verpleeghuis tot een plek van zin beleving, waar mensen meeleven met elkaar, zorg hebben voor elkaar en plezier beleven met elkaar. Tegelijkertijd zijn er ook spanningsvelden waarin zorggevers en zorgontvangers hun weg zoeken. De promovendus laat zien dat geestelijk verzorgers een cruciale rol spelen in het versterken van deze samenhang tussen ‘zorg’ en ‘zin’.
Samenhang zorgethiek, spiritual care en geestelijke verzorging
In zijn studie gaat Nico van der Leer er van uit dat ‘zorg’ en ‘zin’ intrinsiek met elkaar samenhangen. Voor de theoretische onderbouwing van zijn studie betrekt hij drie onderzoeksvelden op elkaar: zorgethiek, spiritual care en geestelijke verzorging. De vraag hoe die samenhang in de praktijk van de verpleeghuiszorg gestalte krijgt, onderzocht hij aan de hand van kwalitatief-empirisch onderzoek. Het onderzoek vond plaats op een revalidatieafdeling (GRZ) en een woonafdeling (wonen met zorg) van PZC Dordrecht.
Het resultaat van deze studie is leerzaam voor geestelijk verzorgers en onderzoekers en levert waardevolle inzichten op voor zorgprofessionals, praktijkopleiders, managers en bestuurders in de ouderenzorg.
Symposium zinvolle zorg
Op donderdag 5 november organiseert PZC Dordrecht in samenwerking met Reliëf een symposium rondom het thema Zinvolle zorg in het verpleeghuis. Meer informatie over het programma en hoe u zich kunt aanmelden, volgt nog. Houd onze website in de gaten.
Over Nico van der Leer
Nico A. van der Leer (1957) studeerde theologie aan de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij werkt sinds 2010 in de ouderen- en verpleeghuiszorg na jarenlang gemeentepredikant te zijn geweest. Hij deed van 2012-2014 de masterstudie Zorgethiek en beleid aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht als voorbereiding op zijn promotieonderzoek ‘Zinvolle zorg in het verpleeghuis’. Hij werkt als geestelijk verzorger en specialist zingeving bij PZC Dordrecht.
Het proefschrift is uitgegeven door KokBoekencentrum Uitgevers, Utrecht. De handelseditie van Zinvolle zorg in het verpleeghuis (400 pag.) is vanaf 15 september in de (online) boekhandel verkrijgbaar voor de prijs van € 24,95 (ISBN nummer 978 90 0435 3366 9).
Promotie Nico van der Leer
Nico van der Leer verdedigt op maandag 14 september zijn proefschrift Zinvolle zorg in het verpleeghuis – Een onderzoek naar de samenhang tussen zorg en zin en de rol van de geestelijk verzorger aan de Universiteit voor Humanistiek.
Er zijn geen plaatsen meer vrij om de promotie bij te wonen, maar deze is online te volgen via YouTube.